Wat is COPD en waarom is het niet te genezen?
De afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease en is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Het is dus een chronische longaandoening, wat betekent dat mensen met de diagnose COPD niet meer kunnen genezen. Bij de longaandoening ontstaan er kleine ontstekingen in de longen die ervoor zorgen dat de longblaasjes onherstelbaar beschadigd raken. Hierdoor is het voor de longen lastig om te zorgen voor een goede ademhaling. De beschadigde longblaasjes zorgen voor klachten als benauwdheid, slijmvorming, vermoeidheid en verminderde spierkracht. De diagnose kan veel onrust en frustratie veroorzaken, vaak moet de levensstijl van de cliënt worden aangepast en zal diegene merken dat niet alles meer vanzelf gaat. Een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in het begeleiden van cliënten met COPD kan hierbij helpen.
Beweging
Dagelijks zorgen voor voldoende beweging is belangrijk voor de gezondheid van iedereen, maar voor cliënten met COPD is voldoende beweging onmisbaar. De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) heeft een algemeen advies omtrent bewegen en gezondheid opgesteld, om zo de ziektelast als gevolg van een inactieve leefstijl te verlagen (1). Dit advies stelt dat 30 minuten matig intensieve beweging gedurende ten minste vijf dagen per week gewenst is voor bevordering of het behoud van de gezondheid. Beweging bij een longaandoening als COPD helpt verslechtering van de ziekte te voorkomen en vermindert symptomen als kortademigheid en vermoeidheid. Een fysiotherapeut helpt hierbij door te kijken naar de fysieke capaciteit van de cliënt. Op basis daarvan stelt de fysiotherapeut een advies en beweegprogramma op. Zodat de cliënt verzekerd is van voldoende beweging en op een verantwoorde manier een conditie opbouwt.
Ademhalingsoefeningen
Cliënten met COPD kunnen lastig ademhalen, dit kan in het dagelijks leven erg lastig en vervelend zijn. Door middel van verschillende ademhalingsoefeningen en technieken helpt de fysiotherapeut met het verbeteren van de ademhaling wat zal hepen bij kortademigheid of benauwdheid. Er zijn verschillende soorten oefeningen, met ieder een eigen doel. Een fysiotherapeut kan cliënten met COPD bijvoorbeeld gecontroleerd leren ‘huffen’. Ongecontroleerd hoesten werkt namelijk averechts voor cliënten met COPD. In tegenstelling tot hoesten wordt er bij huffen eerst diep ingeademd en vervolgens, met open mond en keel, in één krachtige adem uitgeademd. Dit verkleint de kans op een luchtweginfectie en vertraagt de achteruitgang van de longfunctie.
Wat kan je zelf doen bij COPD?
Naast dat de fysiotherapeut kan helpen, zijn er ook een aantal dingen die je zelf kan veranderen zodat je met de chronische ziekte leert om te gaan. Stoppen met roken is daar bijvoorbeeld een van. Roken is namelijk verantwoordelijk voor 40 tot 60% van de COPD-ontwikkeling (2). Door te stoppen met roken voorkom je verdere schade aan de longen. Daarnaast is het belangrijk dat je goed op je levensstijl let. Door gezond te eten, regelmatig te bewegen en je conditie op peil te houden zal je minder snel vermoeid raken na een inspanning.
